Jezioro Hańcza - Suwalszczyzna

Na Suwalszczyźnie wyraźnie zaznacza się wpływ klimatu kontynentalnego - trudno liczyć tam na długie upalne lato i lekką zimę! W rejonie Suwalskiego Parku Krajobrazowego pokrywa śnieżna leży ponad 100 dni, a lód schodzi z Jeziora Hańcza w marcu-kwietniu. W zimie, poza nurkowaniami podlodowymi, można się także skusić na wyprawy na biegówkach - przygotowane zostały atrakcyjne trasy o różnym stopniu trudności. Ze względu na bardzo urozmaicone polodowcowe ukształtowanie terenu niektórzy nazywają ten ciekawy polski region "Bieszczadami północy". Można się spierać, że Suwalszczyzna jest na tyle ciekawa, że nie ma potrzeby porównywać jej z niczym, bo sama się spokojnie obroni ze swoimi atrakcjami.

Suwalski Park Krajobrazowy

Suwalski Park Krajobrazowy jest najstarszym tego typu parkiem w Polsce - został utworzony już w 1976 r. i obejmuje obszar 6284 hektary. Jest jednym z najpiękniejszych miejsc na Suwalszczyźnie. Można tu zobaczyć polodowcowe formy rzeźby terenu: wały moren czołowych, rynny polodowcowe, wzgórza kemowe, sandry, ozy oraz ogromną liczbę głazów narzutowych. To właśnie dzięki tak dużemu zróżnicowaniu terenu, pejzaż ma charakter wyraźnie górski. Na terenie parku znajdują się 22 jeziora o powierzchni ponad 1 hektara oraz liczne mniejsze oczka wodne. Poza najgłębszą Hańczą, inne jeziora to, między innymi: Perty, Kojle, Jaczno, Okrągłe, Kameduł, Sumowo, Szelment, Gubin. W jeziorach tych żyją, między innymi: trocie jeziorowe, sieje, sielawy, szczupaki, węgorze, raki oraz rzadkie gatunki reliktowe takie jak wspomniany już głowacz białopłetwy i głowacz pręgopłetwy.

Rośnie tu wiele rzadkich chronionych gatunków roślin, przykładowo: czermień błotna, fiołek błotny, storczyk krwisty, zawilec wielkokwiatowy, rosiczki, skrzyp olbrzymi. Na terenie Suwalskiego Parku Krajobrazowego żyje również kilkadziesiąt gatunków ssaków chronionych, m.in. zające bielaki, wydry, łasice, jeże wschodnie, bobry europejskie. Występują tu również sarny, jelenie ,dziki, borsuki, jenoty, piżmaki.

Warto wybrać się na Głazowisko Bachanowo nad rzeką Czarna Hańcza. Jest to rezerwat geologiczny utworzony w 1972 r. Występuje tam niebywale duże nagromadzenie głazów narzutowych - ok. 10 tysięcy kamieni rozrzuconych na powierzchni 0,98 hektara. Równie ciekawe są Głazowisko Łopuchowskie i Głazowisko Rutka.

Punkty widokowe

Krajobraz najlepiej jest podziwiać z wyznaczonych do tego miejsc, niektóre wyposażone zostały nawet w specjalne platformy lub wieże. Najlepsze punkty widokowe to, między innymi:

• Cisowa Góra (256 m n.p.m.) - symbol Suwalszczyzny, z której rozciąga się wspaniały, rozległy widok na okoliczne jeziora, pola i lasy.
• Góra Zamkowa - widok w kierunku południowym na jezioro Szurpiły, na północy widać jezioro Jeglówek, a na horyzoncie Górę Cisową. Badania archeologiczne wykazały istnienie w tym miejscu grodziska z około VIII wieku pozostałego po zamieszkujących niegdyś te tereny Jaćwingach. Na zboczach góry widoczne są trzy pierścienie usypanych wałów obronnych.
• Góra Leszczynowa ( 272 m n.p.m.) w okolicach wsi Przełomka - z wieży rozciąga się widok na jezioro Hańcza.
• Turtul - dawna osada młyńska (nazwa pochodzi od nazwiska młynarza), obecnie znajduje się tam siedziba Zarządu Suwalskiego Parku Krajobrazowego. Znajdziemy tam również ruiny starego młyna i mostek na Czarnej Hańczy zbudowany w XVII w. Jaz koło młyna spiętrza wody Czarnej Hańczy, tworząc urocze jeziorko.
• Smolniki - wspaniały widok na dolinę z jeziorkami Kleszczówek, Kojle i Perty. Urok tego miejsca wykorzystał Tadeusz Konwicki w filmie "Dolina Issy" na podstawie powieści Czesława Miłosza oraz Andrzej Wajda w filmie "Pan Tadeusz" na podstawie słynnego poematu Adama Mickiewicza.