Jezioro Hańcza

Nazwa Hańczy wywodzi się rzekomo z litewskiego słowa "antis" oznaczającego głęboką dolinę. Nic dziwnego - przecież ten oligotroficzny rynnowy zbiornik to najgłębsze jezioro nie tylko na Suwalszczyźnie i w Polsce, ale również na całym niżu Środkowoeuropejskim. Z ostatnich pomiarów specjalistyczną echosondą morską wykonanych przez węgierski Instytut Rybactwa Śródlądowego oraz Uniwersytet Warmińsko-Mazurski wynika, że głębokość jeziora może wynosić nawet 113 metrów, a nie jak dotąd podawano 103 metry, czy 108,5 metra. Średnia głębokość jeziora wynosi 42 metry, zaś poniżej 100 metrów znajduje się aż 12 hektarów dna!

Lokalizacja

Hańcza położona jest w północno-wschodniej Polsce na terenie Suwalskiego Parku Krajobrazowego. Od 1963 r. Jezioro Hańcza jest rezerwatem krajobrazowo-wodnym. Można w nim wędkować tylko za specjalną zgodą.

Parametry jeziora

Powierzchnia jeziora wynosi około 304 ha, długość 5 km, a szerokość 1 km. Lustro wody leży na wysokości 229 m n.p.m. Długość linii brzegowej wynosi około 11 km. Brzegi pokryte są licznymi głazami, w większości są strome, wysokie i trudno dostępne. Dno poznaczone rowami, dołami i wąwozami, szczególnie w południowo-zachodniej części, stanowi nie lada atrakcję dla nurków. Ten niezwykle ciekawy układ misy jeziora zawdzięczamy wodom lodowca, które wykonały gigantyczną pracę, wycofując się niegdyś z terenów suwalszczyzny. Efekty pracy lodowca możemy dziś podziwiać zarówno pod wodą, jak i na powierzchni.

Jezioro charakteryzuje się krystalicznie czystą i bardzo zimną wodą (klasa czystości I jeszcze pod koniec lat 1990.) oraz malowniczymi zatokami i półwyspami. Przepływa przez nie rzeka Czarna Hańcza (wpływa od północy i wypływa na południu).

Flora i fauna

W Hańczy żyje wiele gatunków ryb, między innymi sieja, sielawa, miętus, szczupak i troć jeziorowa. Występują tam również rzadkie w Polsce gatunki takie jak strzebla potokowa, głowacz białopłetwy i pregopłetwy. Zooplankton charakteryzuje się występowaniem skandynawsko-bałtyckich gatunków skorupiaków. Żyją tam także niewielkie widłonogi (Eurythemora gracilis), znane skądinąd z wód północnej Syberii.

Roślinność wodna jest bardzo uboga.

Skarb w Hańczy

Z jeziorem Hańcza związana jest legenda mówiąca, iż w jego północnej części, nieopodal dworu w Starej Hańczy, cofające się spod Moskwy wojska napoleońskie zatopiły skrzynie pełne pieniędzy, stanowiące majątek jednego z pułków. O ile nam wiadomo, nikt ich jeszcze nie wyłowił, może więc warto spróbować...